Op sociale media, via sms, mail, het internet en WhatsApp circuleren berichten die niet altijd waar zijn of uit hun context gehaald zijn. Het gaat hier om valse en misleidende informatie, met een Engelse term ‘fakenews’ genoemd. Maar hoe weet je nu of je betrouwbare informatie aan het lezen bent of dat het nepnieuws is?
Om na te gaan of te informatie juist of nep is, kan je voor jezelf enkele vragen stellen. Hierdoor kan je een beter beeld vormen van de informatie die je leest. Denk vooral kritisch na en verzamel informatie via verschillende bronnen om voldoende en correct geïnformeerd te blijven.
Vraag 1: Wie heeft het bericht gemaakt? Bestaat deze persoon echt? Is het iemand die je kunt vertrouwen
Vraag 2: Wie heeft het artikel gepubliceerd? Een nieuwsmedium? Een persoon via sociale media?
Vraag 3: Is de titel neutraal? Is de titel heel heftig? Merk je een spellingsfout of uitroeptekens in de titel?
Vraag 4: Welke doel heeft die maker van dit bericht? Is die persoon een expert, of juist een grappenmaker? Voor wie is het geschreven? Welke (politieke, financiële of andere) belangen heeft de afzender?
Vraag 5: Welke techniek is gebruikt? Welke beelden worden getoond met welke muziek erbij? Worden er veel hoofdletters en uitroeptekens gebruikt? Zijn er veel spellingsfouten aanwezig in het artikel?
Vraag 6: Staat het nieuws ook op andere plekken? Kun je het bericht ook terugvinden in andere bronnen? Bijvoorbeeld in het journaal of in onze digitale kranten?
Vraag 7: Wat is de datum? Wanneer is het bericht geschreven? Is de inhoud actueel? Is het een oud artikel dat is aangepast en uit de context is gehaald?
Vraag 8: Welke bron(nen) zijn gebruikt? Vanwaar komt de informatie? Worden tekst en foto op dezelfde manier gebruikt als in de originele bron? Of is het bericht uit context gehaald?
Enkele belangrijke zaken kan je checken om nepnieuws te ontdekken:
