71 jaar uit Antwerpen, ex-leerkracht Spaans en werkt als vrijwilliger bij de Antwerp Giants
Ik deel graag levenservaring met jongere generaties
Waarom heb je gereageerd op onze oproep?
María Dolores: “Ik heb een enorme bewondering voor alle vrijwilligers die zich inzetten voor allerlei activiteiten. Ik wil dat ook doen, maar ik heb te weinig tijd. Maar hierbij kan ik wel helpen, omdat het maar eenmalig is. Net zoals ik als vrijwilliger werk voor de Antwerp Giants. Dat is om de 14 dagen of 3 weken, waar ik aan de kassa werk bij een wedstrijd. Maar dit constant doen, dat lukt me niet.”
Zodra mensen grijs beginnen worden, worden ze aan de kant geschoven en moeten ze zelf maar hun plan trekken
Werd je al geconfronteerd met leeftijdsdiscriminatie?
María Dolores: “Rechtstreeks niet. We zitten wel in een leeftijdsgroep waar dat vaker voorkomt. Het gevoel van digitaal niet mee te zijn of opzij geschoven te worden. In mijn familie werd er veel gesproken over de Eerste en de Tweede Wereldoorlog. Op een gegeven moment werden vrouwen heel belangrijk, want mannen vochten aan het front. Leeftijd speelde geen rol, maar zodra de oorlog voorbij was, werden vrouwen weer opzij geschoven. Ik zie nu iets soortgelijks gebeuren met mensen van een bepaalde leeftijd. Ze hebben gewerkt en bijgedragen aan de maatschappij. Maar zodra ze grijs beginnen worden, worden ze aan de kant geschoven en moeten ze zelf hun plan maar trekken. Als de bank 5 kilometer van jou vandaag is en je kan niet met home banking werken, moet je toch je plan trekken. Het stoort me enorm. Ik ga hier dagelijks tegenin.”
Hoe ga je hier tegenin?
María Dolores: “Ik schrijf heel graag om mijn ongenoegen te uiten. Zo schrijf ik bijvoorbeeld regelmatig een artikel voor de rubriek Dwarskijker in de Humo. Ik vind het moeilijk om te zien hoe ouderen, mensen die 10-15 jaar ouder zijn dan ik, worden behandeld. Uiteindelijk zal het ook jouw beurt zijn om deze leeftijd te hebben. Ik heb gelukkig een collega gehad, die mij op de hogeschool heeft opgevolgd, die zeer goed is in informatica. Als ik een probleempje heb, dan kan ik haar sturen. Via de computer geeft ze dan instructies over wat ik moet doen. Ik krijg ondersteuning van iemand anders, waardoor het draaglijk wordt. Ik vind dit dus erg jammer.”
Ik vind het moeilijk om te zien hoe ouderen, mensen die 10-15 jaar ouder zijn dan ik, worden behandeld. Uiteindelijk zal het ook jouw beurt zijn om deze leeftijd te hebben
Wat denk je over het vooroordeel dat ouderen geen meerwaarde hebben in de maatschappij?
María Dolores: “Ik denk dat ouderen levenservaring hebben die ze kunnen delen met jongere generaties. Bovendien, doordat ze niet meer de volle 100 % in een actief leven zitten, kunnen ze afstand nemen van situaties, zelfs van stressvolle situaties, waardoor ze een beter oordeel kunnen vormen over bepaalde zaken. Wanneer ik jonge mensen aan mijn deur heb die advies vragen, denk ik vaak dat ik niet alle wijsheid bezit, maar wel de mogelijkheid heb om afstand te nemen. Ik ben uit het actieve leven, waardoor ik beter kan raadgeven en troosten.
Je vertelde ons dat je vrijwilligerswerk doet. Kan je hier wat meer over vertellen
María Dolores: “Dat is een manier om jong te blijven. Met ‘jong blijven’ bedoel ik niet per se weinig rimpels hebben, want dat laat me koud, maar nog een meerwaarde hebben voor jezelf en voor je omgeving.
Bijvoorbeeld, als vrijwilliger werk ik samen met mijn bovenbuurman van 80 jaar om ons gebouw te onderhouden, in samenwerking met de syndicus. Maar de problemen komen eerst bij ons terecht. Wij vormen een eenheid, zoals ze zeggen in het Spaanse, ‘Carne e unhas’, nagel en vlees. Hij zegt A, ik zeg B, en binnen een kwartier is alles besloten. Ik doe hetzelfde in Oostduinkerke waar ik een huisje heb. Ook daar ben ik actief in de raad van mede-eigendom. Ik heb een lage haag en mensen leunen hierover om hun problemen te vertellen. Dat gaat bijvoorbeeld over zaken die kapot zijn en wie hiervoor we kunnen contacteren. Ik ben heel praktisch aangelegd.”
Mijn vrijwilligerswerk is een manier om jong te blijven, om een meerwaarde te hebben voor mezelf en mijn omgeving
Je bent ook actief als vrijwilliger bij de Antwerp Giants. Hoe ben je hierin gerold
María Dolores: “Ja, ik ben er kassamedewerker. We waren een hele groep collega’s die daar wekelijks of tweewekelijks naartoe gingen. Op een gegeven moment zei iemand dat ze een extra kassamedewerker nodig hadden. Ik twijfelde, want ik ben niet zo goed met tellen. Maar die persoon verzekerde me dat de kassa dat voor mij zou doen en dat ik alleen maar de cijfers hoefde in te voeren. Dus ik dacht, oké, dat wil ik wel eens proberen. Nu doe ik het al zo’n 12-13 jaar. Het is heel gezellig om elkaar terug te zien, te roepen en te tieren, bij een dunk bijvoorbeeld. In het basketbalteam zitten alleen maar jonge mannen, wij aan de kassa zijn de oude garde.”
Wat is je mening over het vooroordeel dat ouderen weinig verdraagzaam zijn tegenover jongeren en mensen met een andere cultuur?
María Dolores: “Verdraagzaamheid, misschien had ik dat ook niet gehad. Ik gaf les aan de hogeschool, met studenten tussen de 18 en 22 jaar oud. Voor mij waren dat al volwassenen. Ik heb de diversiteit van studenten met verschillende culturele achtergronden gezien en ervaren. Uiteindelijk is een student gewoon een student, en ik heb geleerd om hen op dezelfde manier te benaderen als ieder ander. Dit heeft waarschijnlijk mijn vooroordeel weggenomen. Daarnaast heeft mijn jongere collega, die getrouwd is met iemand van Marokkaanse origine, een grote rol gespeeld. Op momenten dat ik misschien een probleem had, stond zij klaar om mij te ondersteunen en te laten zien hoe bepaalde zaken vanuit een ander perspectief kunnen worden benaderd. Dat was een enorme hulp.”
Welk vak gaf je?
María Dolores: “Ik gaf Spaans en was ook stagelector. Zelfs studenten met een andere geloofsovertuiging moesten naar het buitenland voor een stage. Voor meisjes was dat niet zo eenvoudig, maar wij slaagden erin om hen te overtuigen om toch te gaan. We maakten afspraken met de universiteit daar, zodat ze konden verblijven in een studentenhuis alleen voor meisjes.”
Ik ben al 12 - 13 jaar kassamedewerker bij de Antwerp Giants. In het basketbalteam zitten alleen maar jonge mensen, wij aan de kassa zijn de oude garde
Je hebt Spaanse roots. Heb je altijd al in België gewoond?
María Dolores: “Ja, ik ben in België geboren maar we spraken thuis altijd West-Vlaams, Frans en Spaans. Mijn vader was een echte West-Vlaming die ertussen dobberde. Mijn moeder was Spaans, maar zij is ook in België geboren. Mijn moeder heeft mij gepusht om Spaans op te nemen aan de universiteit. Ik zou mijn grootvader en grootmoeder daar veel plezier mee doen, zei ze. Ik zat er toch, dus waarom niet, want later neem je dat toch niet meer op. Dat was een heel goed idee van mijn moeder.”
Heb je nog familie in Spanje?
María Dolores: “Ja, redelijk veel. Door corona is alles tot stilstand gekomen. Het enige wat we nog doen is WhatsAppen. Eerlijk gezegd, naar Spanje gaan in de zomer? Nee, bedankt. Mijn familie woont in de buurt van Sevilla. Pff, 50 graden, neen, dat is echt te veel. Mijn stagiaires waren daar soms, in Barcelona of Valencia, en dan mocht ik hen gaan bezoeken. Ik kom nog uit een tijd dat er nog geen FaceTime was om met collega’s, ter plaatste te overleggen. Ik moest er echt naartoe gaan. Je kon dan wel kort op de bal spelen als er problemen waren. Via FaceTime kan je emoties niet goed lezen, maar aan een gezicht kan je zien of alles nog goed gaat. Ik zorgde ervoor dat ik om de 3 jaar naar een buitenlandse stage ging, zodat ik binnen die periode mijn familie kon bezoeken. Nu gaat dat allemaal via FaceTime. Misschien is dat ook beter, want het was soms vermoeiend.”
Je zei dat je praktisch aangelegd bent en problemen oplost. Kan je hier wat meer over vertellen?
María Dolores: “Ik ben heel praktisch aangelegd. Mijn grootvader was een wijnhandelaar, dus misschien heeft dat er wel iets mee te maken? Mijn andere grootvader was de eerste ‘schrievere’, zoals ze dat in het West-Vlaams zeggen, oftewel de eerste schrijver bij het gemeentebestuur onder de secretaris. Mijn vader was tandarts. Buiten tanden trekken was hij verder niet praktisch aangelegd. Ik denk dus dat ik het van mijn grootvader heb. Hij kwam als wees naar België en heeft hard gevochten om te komen waar hij stond. Ik denk dat die strijdlust en vastberadenheid ook in mij zit.”
Mijn grootvader kwam als wees naar België en heeft hard gevochten om te komen waar hij stond. Ik denk dat die strijdlust en vastberadenheid ook in mij zit
Je bent heel actief. Thuis zitten, is dat iets voor jou?
María Dolores: “Pas op, thuis kan het ook gezellig zijn. Je wordt ouder, daar moet je mee leren leven. Maar sommige dingen kunnen je toch jong houden, zoals sociale contacten. Bijvoorbeeld, ons gebouw is tot bloei gekomen tijdens corona. Ik heb nu een schitterend contact met de buren boven en beneden. Als er iemand ziek is, ga ik voor hen naar de apotheker of doe ik boodschappen voor ze, wat ze ook nodig hebben. Dat is echt iets dat tijdens de coronaperiode is gegroeid. We hadden niets anders om handen, dan vanop een afstand met elkaar te praten en elkaar te helpen.
Jongeren, of mensen rond de 30-40 jaar, zien we minder. Die werken nog. Ze zeggen enkel hallo, het is niet dat ze je voorbij lopen. Zo zijn wij ook geweest. Sociale contacten zijn ook anders als je jong of ouder bent. Je moet veel sociale contacten hebben op elke leeftijd.”
Foto: Frank van Hollebeke