De inkomensgarantie voor ouderen (IGO) is een financiële bijpassing waarop sommige gepensioneerden met een heel laag pensioentje recht kunnen hebben. De IGO is voor de gepensioneerden min of meer de tegenhanger van het leefloon.
In tegenstelling tot het pensioen, moet je voor een IGO niet gewerkt hebben en moet je er ook geen sociale bijdragen voor betaald hebben. De kosten worden gedragen door de gemeenschap, door ons allemaal dus. Het is dan ook normaal dat streng wordt toegekeken op de toekenning van deze IGO.
De ingewikkelde regels en vooral de strenge controle was de laatste jaren een doorn in het oog van heel wat gepensioneerden.
De Minister van Pensioenen, mevrouw Lalieux, ondernam een aantal acties om de gerechtigden op een IGO meer rust te geven.
Verblijf in het buitenland
Heb je recht op een IGO, dan moet je ‘bestendig en daadwerkelijk’ in België verblijven. Je moet dus in België wonen en ook permanent op het Belgisch grondgebied verblijven. Een verblijf van maximum 29 dagen per kalenderjaar is toegelaten mits je vooraf de Federale Pensioendienst op de hoogte brengt. Bij een langer verblijf verlies je niet je pensioen, maar wel je IGO. (Voor alle duidelijkheid: ontvang je geen IGO, dan mag je een onbeperkt aantal dagen in buitenland verblijven.)
Jarenlang was er onduidelijkheid over de dag van vertrek naar en de dag van terugkeer uit het buitenland: verbleef je dan in België of wat je al/nog in het buitenland? De wetgeving gaf geen duidelijkheid.
Voor heel wat gepensioneerden zorgde de meldingsplicht ook voor onrustige nachten. Moet de pensioenkas verwittigd worden wanneer je over de grens gaat winkelen, of wanneer je met S-Plus een daguitstap maakt naar één van onze buurlanden?
Een nieuw Koninklijk Besluit brengt duidelijkheid en rust
Voortaan worden zowel de dag van vertrek vanop het Belgisch grondgebied en de dag van terugkeer uit het buitenland gelijkgesteld met een dag ‘bestendig en daadwerkelijk’ verblijf in België. Met andere woorden, deze dagen komen niet meer in aanmerking voor het totale aantal van 29 kalenderdagen dat je, als IGO-gerechtigde, jaarlijks in het buitenland mag verblijven.
Verblijf je maximum 2 kalenderdagen in het buitenland, dan moet je de pensioenkas niet meer vooraf op de hoogte brengen.
Dankzij deze wijzigingen kan iedere IGO-gerechtigde meerdere verblijven van maximum 2 kalenderdagen per jaar in het buitenland doorbrengen, zonder gevolgen voor de uitbetaling van de IGO.
Ga je voor minstens 3 opeenvolgende kalenderdagen naar het buitenland, dan moet je de pensioenkas wel vooraf op de hoogte brengen. In dat geval worden al de dagen, uitgezonderd de dag van vertrek en terugkeer, in aanmerking genomen voor de berekening van de maximale 29 kalenderdagen die je per kalenderjaar in het buitenland mag verblijven. Vergeet je dit te melden, dan verlies je een bedrag dat overeenstemt met één maand IGO.
Vakantie in eigen land
Het is duidelijk dat het verblijf in België één van de belangrijke voorwaarden is om recht te hebben op een IGO.
Het is dan ook normaal dat wordt gecontroleerd of de gerechtigden voldoen aan deze voorwaarde.
De controle van de verblijfsvoorwaarde kan (momenteel) enkel op je hoofdverblijfplaats. Bij een verblijf van minstens 21 opeenvolgende kalenderdagen op een ander Belgisch adres, was je als IGO-gerechtigde verplicht om vooraf de pensioenkas hiervan op de hoogte te brengen. Dit stelde de pensioenkas in staat om op het juiste adres te controleren of je nog in België verbleef.
Het gevolg van deze strenge controle was dat heel wat gepensioneerden niet meer op vakantie durfden te gaan in eigen land, ook niet voor minder dan 21 dagen. Sommigen durfden zelfs niet meer om kortere perioden bij kinderen of kleinkinderen door te brengen, uit angst niet thuis te zijn tijdens de controle.
Erger nog, in uitzonderlijke gevallen ondervonden IGO-gerechtigden problemen bij een langdurige ziekenhuisopname.
Voortaan hoef je de pensioenkas niet meer vooraf te verwittigen wanneer je kortere of langere tijd op een ander adres in België verblijft. Maar, het blijft aangeraden om de pensioenkas toch op de hoogte te brengen indien je vooraf weet dat je minstens 3 weken op een ander adres zal verblijven.
Geen controle op verblijf in België voor sommige gerechtigden
Voor sommige IGO-gerechtigden is de mogelijkheid zeer beperkt om zich naar het buitenland te begeven. Er zal, in principe, geen controle meer gebeuren voor: personen ouder dan 80 jaar, en voor IGO-gerechtigden die opgenomen zijn in een rusthuis, een rust- en verzorgingstehuis of in een psychiatrische verzorgingsinstelling in België.
Voor hen wordt de controle op de verblijfsvoorwaarde toch uitgevoerd in geval van vermoeden van fraude, van onjuiste of onvolledige verklaringen, of in geval van bedrieglijke handelingen.
Heb je hierover vragen? Vraag je je af of je recht hebt op een Inkomensgarantie voor Ouderen? Neem gerust contact op met de pensioendeskundigen van ons ziekenfonds. Zij helpen u graag verder.
Dit is een artikel uit S-Plus Mag januari 2022.