Iedereen heeft thuis wel een stapel speelkaarten liggen. Het kaartspel gaat al eeuwenlang mee en zowel jong als oud kent wel een leuk kaartspel waarmee gezellige namiddagen of avonden worden gevuld. Vaak worden de kaarten in de drukkersstad Turnhout gemaakt. De Turnhoutse bedrijven groeiden zelfs uit tot de belangrijkste speelkaartenproducenten ter wereld. Natuurlijk kon een speelkaartenmuseum in de stad Turnhout dan ook niet ontbreken.
Wat te ontdekken in het nationaal museum?
Het museum van de speelkaart vertelt de geschiedenis van het kaartspel, waarbij de sfeer van de 19de-eeuwse speelkaartenfabriek nog steeds voelbaar is. Dit komt vooral door het grote machinepark, iets wat niet anders kan in een drukkersstad als Turnhout. De Turnhoutse grafische industrie speelde sinds de 19de eeuw een sleutelrol bij de productie van (speel)kaarten. In de 20ste eeuw groeiden de Turnhoutse bedrijven uit tot de enige fabrikanten van speelkaarten in de Nederlanden.
Tegenwoordig is Cartamundi, een Turnhouts bedrijf dat speelkaarten en bordpellen maakt, een van de belangrijkste
producenten ter wereld. Het drukt dagelijks meer dan 1,3 miljoen spellen.
Tijdens je bezoek in het museum kan je de authentieke drukpersen en grafische apparatuur bekijken. Het machinepark illustreert de gehele productielijn, van vroeger tot nu, een gigantische 19de-eeuwse stoommachine inbegrepen. Op vaste dagen in de maand zetten drukkers het machinepark aan het werk en demonstreren ze het volledige drukproces, inclusief de afwerking van speelkaarten. Een aanrader om bij te wonen.
Het speelkaartenmuseum beschikt uiteraard over de belangrijkste verzameling speelkaarten uit Turnhout en de historische Nederlanden. Tijdens je bezoek ontdek je dat speelkaarten niet enkel voor kaartspelen werden gebruikt. Behalve voor onschuldig vermaak werden ze ook eeuwenlang gebruikt voor propaganda, satire, kunst, onderwijs, waarzeggerij en reclame. De oudste originele stukken dateren van het begin van de 16de eeuw, maar de klemtoon ligt op de industriële periode (18de eeuw tot nu). Dat is de periode waarin de Turnhoutse kaartenmakers succes kenden. Omdat het grootste deel van hun kaartspellen voor export was bestemd, ontdek je heel de wereld tijdens de tentoonstelling.
Als afsluiter van je bezoek kan je zelf aan de slag gaan in het nieuwe museumlabo. Hier worden kinderen, maar zeker ook volwassenen, aangemoedigd om zelf creatief te gaan werken met speelkaarten. En als je graag voor ‘joker’ staat, dan is een verkleedpartij zeker en vast ook mogelijk. Veel plezier!
Praktische info
Je vindt het museum in de Druivenstraat 18, 2300 Turnhout.
Maandag gesloten, di-vrij open van 10 tot 17 uur, za-zo open van 11 tot 17 uur.
Meer informatie vind je op https://speelkaartenmuseum.turnhout.be of bel naar 014 41 56 21.
Dit is een artikel uit S-Plus Mag januari - februari - maart 2025. Lees hier nog meer artikels.