Zwarte bladzijde uit de sociale geschiedenis van het katholieke Ierland van de jaren tachtig.
Dit soort kleinigheden (oorspronkelijke titel: SmallThings Like These) van de Ierse schrijfster Claire Keegan (bekend van haar kortverhaal Foster dat eerder al een filmbewerking kreeg als The Quiet Girl) is een kort verhaal, amper 100 pagina’s. Het is een ingetogen karakterstudie die de psychologie en de moraliteit van een man onderzoekt, met name Bill Furlong, een kolen- en houthandelaar.
Het is een ingetogen karakterstudie die de psychologie en de moraliteit van een man onderzoekt, met name Bill Furlong, een kolen- en houthandelaar
We volgen hem op het ritme van de herfst en de winter van 1985. Ierland beleeft een economische en politieke crisis. Hij is een familieman, zelf geboren uit een moeder die op haar zestiende zwanger geraakte toen ze als dienstmeisje werkte bij de protestantse weduwe Wilson die in een landhuis een paar kilometer buiten de stad woonde. Toen bekend werd dat zijn moeder deze problemen had, wilde haar familie niets meer weten van haar. De kinderloze mevrouw Wilson nam haar onder haar vleugels zodat zij en haar zoon uit de armoede konden ontsnappen. Als schooljongen werd Furlong uitgejouwd en uitgescholden als bastaard. Hij groeide uit tot een zwijgzame, hardwerkende zelfstandige, betrouwbare jongeman met een neus voor zaken. Ook zijn empathie is groot. Wanneer hij een kleine jongen langs de weg hout ziet sprokkelen biedt hij hem een rit en het muntgeld uit zijn zak aan, goed wetende dat de vader van de jongen een alcoholist is. Furlong ziet zijn eigen mogelijke lot in het leven van de minder begoeden en ligt ’s nachts wakker nadenkend over ‘dit soort kleinigheden‘. Tegenwoordig woont hij met zijn vrouw Eileen en hun vijf dochters in de stad.
Vanwege zijn ‘onwettigheid’ is hij voor de auteur een goede inspiratiebron om de Magdalena-wasserijen te veroordelen: rooms-katholieke instellingen waar ‘zondige’ kansarme meisjes en vrouwen werden verborgen, gevangengehouden, gedwongen arbeid moesten verrichten en eindigden in niet-gemarkeerde graven. Van deze meisjes en vrouwen werd hun kindje afgenomen en heimelijk ter adoptie aangeboden. Sommigen stierven. Deze zogenaamde sociale instellingen hebben meer dan tweehonderd jaar bestaan (de laatste sloot in 1996) en werden beheerd door de katholieke kerk.
Small Things Like These werd verfilmd door de Belgische regisseur Tim Mielants en opent de 51ste editie van FilmFestGent
Het is een intrigerend plot om Furlong te confronteren met het plaatselijk klooster, geleid door sister Mary, waar onder het mom van heropvoeding jonge vrouwen worden uitgebuit in de wasserette. Wanneer hij er op kerstavond zijn bestelling moet leveren, ontdekt hij er een meisje dat in een kolenhok is opgesloten. Hoe moet hij nu met die situatie omgaan? Ziet hij in het meisje het lot waar zijn moeder is aan ontsnapt dankzij mevrouw Wilson? Moet hij blijven wegkijken?
Claire Keegan (°1968), opgegroeid op een boerderij in Wicklow (Ierland), een stadje met een klooster, slaagt er op een meesterlijke wijze in de omgeving en sfeer weer te geven die overeenkomen met het verdriet en de somberte van het verhaal. Zo begint het boek met de ‘geel kleurende bomen’ in oktober tot de ‘eindeloze novemberwinden’, ‘de rook uitstotende schoorstenen die neersloegen in rafelige, langgerekte slierten die wegdreef alvorens te vervliegen langs de kades, en al snel was er de Barrow, die donker was als stout, op door alle regen.’
Met Dit soort kleinigheden brengt Keegan het soort proza waar je stil van wordt: een meeslepend, krachtig en aangrijpend verhaal over een zwarte bladzijde uit de sociale geschiedenis van het katholieke Ierland in de jaren tachtig. Het is pas in 2013 dat de Ierse regering hierover spijt betuigde bij monde van premier Enda Kenny.
Small Things Like These werd verfilmd door de Belgische regisseur Tim Mielants (bekend van o.a. DePatrick, Wil) en opent de 51ste editie van FilmFestGent. De hoofdrol is voor Oscarwinnaar Cillian Murphy (PeakyBlinders, Oppenheimer). Emily Watson in de rol van sister Mary werd onlangs op het Filmfestival van Berlijn bekroond met een Zilveren Beer voor Beste Bijrol.