In dit artikel duiken we in drie thema’s waar nog vaak een taboe en/of schaamte rond hangt: huidhonger, solo- en singleseks. S-Plus heeft op vlak van seksuele gezondheid bij oudere volwassenen al meerdere taboes doorbroken. Nu ook weer. Gerontoloog en schrijfster Els Messelis geeft meer uitleg en inzicht in deze onderwerpen.
De termen ‘huidhonger’ en ‘solo-seks’ duiken steeds vaker op. Huidhonger verwijst naar de hunkering naar aanraking en fysiek contact terwijl solo-seks verwijst naar seksuele zelfzorg en zelfliefde. Singleseks gaat dan weer om seksuele activiteiten die mensen in hun eentje doen, zonder partner erbij. Deze behoeften komen vaak naar boven in tijden van eenzaamheid, bijvoorbeeld door langdurig alleen zijn en/of na het beëindigen van een relatie.
Wat is huidhonger en waarom is het belangrijk?
Huidhonger is de intense behoefte aan verbinding en aanraking, een basisbehoefte die diep in ons zit. Een simpele aanraking, zoals een hand op de schouder of een knuffel, geeft ons vaak een gevoel van veiligheid en rust op voorwaarde dat we ervoor open staan, dat er consent is en dat het goed aanvoelt. Bij langdurig gebrek aan aanraking missen we het ‘knuffelhormoon’ oxytocine, dat ons helpt ontspannen en zorgt voor een geluksgevoel. Het gebrek aan oxytocine kan onder meer voor gevoelens van onrust en pijn zorgen.
De kracht van levensverhalen
In het boek ‘aanraking in tijden van huidhonger’ gingen we nog een stapje verder dan enkel de wetenschappelijke uiteenzetting over huidhonger. We spraken met mensen zoals jij en ik, die openhartig vertelden hoe het voelt om huidhonger te ervaren en wat zij doen om deze te stillen.
Huidhonger is de intense behoefte aan verbinding en aanraking
Zo is er het verhaal van Katleen, 71 jaar. Ze vertelt dat ze als single dame nooit over ‘haar’ huidhonger praat met leeftijdsgenoten omdat ze aanvoelt dat het ‘not done’ is om erover te praten. Nu deelt ze voor het boek dat het gebrek aan aanraking veel emoties oproept en haar leven beïnvloedt. Ze heeft daarom beslist om nu en dan te betalen voor knuffels bij een professionele knuffelaar. “Na een knuffelworkshop slaap ik rustiger, de oxytocine die afgescheiden wordt in mijn lichaam doet zijn werk. Het is dan alsof ik een goeie boterham heb gegeten. Het is een kortstondige invulling van een honger die ik had. Dit besef ik ook wel. En het is dan natuurlijk ook de uitdaging om daar een evenwicht in te vinden. Het is nu ook niet dat ik constant met het gevoel leef van: ik heb dat nodig, aangeraakt worden”.
We lieten ook diverse professionals aan het woord die soms huidhonger van patiënten/cliënten/bewoners ervaren en die er als het ware positief willen mee omgaan. Dit door emotionele en sociale steun te bieden en door therapeutische aanrakingen mogelijk te maken.
Zo is er het verhaal van Liesbeth, werkzaam als ergotherapeut in een woonzorgcentrum. Ze vertelt dat ze het als het ware aanvoelt als een van de bewoners eens aangeraakt of geknuffeld wil worden of een schouderklopje kan gebruiken. “Ik heb een bewoner met dementie die tijdens de maaltijd mijn arm of gezicht streelt. Als ik wat dichterbij kom, geeft ze met haar hoofd ook liefdevolle strelingen”.
Wanneer bewoners terminaal zijn is de nood aan aanraking en nabijheid misschien wel het hoogst. “Mensen hebben die aanraking en warmte nodig om te kunnen gaan”.
Huidhonger is geen luxeprobleem
Voor veel mensen is aanraking helemaal geen luxe, maar een wezenlijk onderdeel van welbevinden, welzijn en kwaliteit van leven. En als die behoefte niet op een natuurlijke manier vervuld wordt, zoeken sommigen naar andere manieren om de leegte op te vullen, zoals massages, knuffelworkshops of solo-seks.
Bij langdurig gebrek aan aanraking missen we het ‘knuffelhormoon’ dat ons ontspant en gelukkig maakt
Solo-seks
Solo-seks is meer dan alleen een manier om lichamelijke verlangens te bevredigen, het gaat ook om verbondenheid met jezelf en zelfzorg. Door jezelf op een bewuste en liefdevolle manier aan te raken, kan solo-seks bijdragen aan een gevoel van ontspanning, relaxatie, rust en zelfs zelfvertrouwen. Bovendien helpt het je verlangens en je eigen lichaam beter te leren kennen, waardoor je beter begrijpt wat je nodig hebt in intieme relaties.
Carole, 67 jaar, getuigt: “Mijn partner heeft me na jaren samenwonen verlaten voor een ander. Ik voel me soms eenzaam en ik compenseer dit dan door mijn beestjes te knuffelen”. Maar ook massages van iemand vindt ze super.
Ook solo-seks/soft porno kan haar bekoren naast de geneugten die ze ondervindt van haar sekspartner, of een warm badje, kaarsen en prosecco. Van knuffels met knuffelbeesten of van betaald sekswerk: daar moet ze alvast niets van weten.
Singleseks
Singleseks betekent simpelweg dat iemand seksuele behoeften vervult zonder een partner erbij. Dit kan bijvoorbeeld door zelfbevrediging, maar ook door je eigen fantasieën te ontdekken of seksspeeltjes te gebruiken. Sommige mensen kiezen hier bewust voor, bijvoorbeeld omdat ze vrijgezel zijn of omdat ze op dit moment geen behoefte hebben aan een relatie. Anderen doen aan singleseks als tijdelijke invulling, bijvoorbeeld na een relatiebreuk. Singleseks biedt voordelen, zoals ontspanning, beter slapen, jezelf leren kennen, en het ervaren van vrijheid en zelfstandigheid. Toch zijn er ook nadelen, vooral bij overmatig gebruik of als het een manier wordt om problemen te vermijden. Het kan je vermogen tot verbinding met anderen verminderen of het lastig maken om balans te vinden tussen singleseks en seks met een partner.
Conclusie
Huidhonger en solo-seks zijn menselijke behoeften die deel uitmaken van ons welzijn, vooral voor mensen die langere tijd single zijn. Solo-seks en singleseks kunnen deels in deze behoeften voorzien en bevorderen zelfliefde en zelfzorg. Huidhonger, daarentegen, blijft een diepgeworteld verlangen naar contact met anderen. In een wereld waar steeds meer mensen single zijn, ontstaan gelukkig nieuwe manieren om hiermee om te gaan, zoals knuffeltherapie en digitale oplossingen.
Of je nu single bent of in een relatie zit, het is belangrijk om bewust stil te staan bij wat je nodig hebt. Huidhonger,
solo- en singleseks hoeven geen taboes meer te zijn, maar kunnen onderdeel worden van een gezonde relatie met jezelf. Door open te zijn over deze behoeften en creatief om te gaan met de beschikbare opties, kunnen (oudere) volwassenen een evenwicht vinden tussen hun verlangen naar aanraking en de voldoening van zelfliefde.
Dit is een artikel uit S-Plus Mag januari - februari - maart 2025. Lees hier nog meer artikels.