Hou je brein scherp met geheugentraining

04-03-2024

In het voorjaar van 2021 stuurde S-Plus een bevraging uit waarin er werd gepolst naar jullie geestelijke gezondheid. Uit deze bevraging bleek cognitief functioneren een belangrijk thema. In 2024 zullen Charlotte Brys en Prof. Dr. Christel Geerts dan ook inspirerende workshops rond geheugentrainingen geven. We spraken met Charlotte Brys, ouderenpsycholoog, gerontoloog en psychotherapeut, over het belang van geheugentraining.

Kan je wat meer uitleggen wat geheugentraining precies inhoudt? Wat kunnen deelnemers verwachten van zo’n workshop?
Charlotte: “Geheugentraining houdt in dat we kijken naar welke aspecten van ons geheugen we kunnen verbeteren. Vervolgens geven we een overzicht van geheugenmethoden, hulpmiddelen en oefeningen om dit te bereiken.

Wat goed is voor ons hart, is ook goed voor onze hersenen

Tijdens zo’n workshop krijg je technieken en tips mee om te leren je geheugen optimaal te benutten. We leren de deelnemers hoe ze kunnen samenwerken met hun geheugen in plaats van het tegen te werken. Zowel theoretische inzichten als praktische oefeningen worden behandeld. We gaan het ook hebben over de vooroordelen in de samenleving en over de vraag die vaak opkomt: wat is het verschil tussen alledaags vergeten en dementie?”

Waarom is geheugentraining, vooral bij het ouder worden, zo belangrijk?
Charlotte: “We mogen ons brein niet onderschatten, zelfs niet bij het ouder worden. Het is
een misvatting om te denken dat ouder worden automatisch leidt tot meer vergeten. Wat wel gebeurt, is dat onze verwerkingssnelheid afneemt naarmate we ouder worden. Dit heeft invloed op ons geheugen en andere cognitieve functies, zoals abstract redeneren en ons probleemoplossend vermogen. Wat we ook zien is dat het moeilijker wordt om de aandacht op één ding te richten en om de aandacht te verdelen over meerdere zaken tegelijk. Er zijn wel individuele verschillen die invloed hebben op het functioneren van ons geheugen. Niet enkel je leeftijd speelt een rol, maar ook je leefsituatie, leefgeschiedenis en algemene gezondheid. Maar het is nooit te laat om te beginnen met geheugentraining om ons brein scherp te houden, ongeacht je leeftijd.”

Welke factoren kunnen een invloed hebben op ons geheugen?
Charlotte: “Recent werd de campagne ‘Goed voor je hart = goed voor je hersenen’ gelanceerd, die benadrukt hoe een gezonde levensstijl het risico op dementie kan verminderen en een impact heeft op de algemene gezondheid van je hersenen. Niet alleen cognitieve oefeningen zijn belangrijk om je geheugen te trainen, maar ook voldoende bewegen, gezonde voeding, sociaal actief blijven, niet roken, matig alcoholgebruik, zorg dragen voor eventuele gezondheidsaandoeningen zoals diabetes, hoge bloeddruk of een hoog cholesterolgehalte, voldoende slapen, stress beheersen en het toepassen van ontspanningstechnieken. Wat goed is voor ons hart, is ook goed voor onze hersenen. Als je meer wilt weten over dit onderwerp, kun je de campagne bekijken op www.2voordeprijsvan1.be.”

Welke uitdagingen kunnen ouderen tegenkomen bij geheugentraining en hoe kunnen ze deze overwinnen?
Charlotte: “Een grote uitdaging is de negatieve zelfbeeldvorming. Sommigen gaan zichzelf beperken door te denken dat ze bepaalde dingen niet meer kunnen. Ook het gebrek aan interesse of motivatie kan een uitdaging zijn. Sommige ouderen zien mogelijk niet de voordelen van geheugentraining en hebben moeite om gemotiveerd te blijven. Fouten maken is een normaal onderdeel van het leerproces. We mogen onszelf niet te streng beoordelen.”

Het is een misvatting om te denken dat ouder worden automatisch leidt tot meer vergeten

Kan geheugentraining negatieve stereotypen over ouder worden en leren ontkrachten
Charlotte: “Absoluut. Er bestaat een hardnekkige overtuiging dat ouderen niet meer in staat zijn om te leren. Dit soort negatieve beeldvorming leidt ertoe dat mensen zichzelf al afschrijven van zodra ze ouder worden. We noemen dat zelfbeperkende overtuigingen. Het heeft echter meer te maken met het gebrek aan oefening dan met het onvermogen om te leren. Oefening baart kunst. Het is net belangrijk om aan te tonen dat je hierin op oudere leeftijd wel nog stappen kunt zetten. Als je jonger bent, krijg je vaak de kans om je brein te trainen en nieuwe uitdagingen aan te gaan, bijvoorbeeld op je werk. Maar eens je op pensioen bent, ligt de verantwoordelijkheid om actief te blijven vooral bij jezelf. Het is aan jou om die stap te zetten en te laten zien dat groeien en leren op oudere leeftijd wel kan.”

Heb je nog tips rond geheugentraining?
Charlotte: “Ik herhaal: oefening baart kunst. Ik vergelijk geheugentraining graag met het trainen van spieren. Het is niet omdat je een keer naar de sportschool gaat, dat je meteen
resultaat ziet. Het is juist de langdurige en herhaalde inspanning die uiteindelijk vruchten zal afwerpen. Het is ook belangrijk om verschillende cognitieve functies te trainen. Om optimaal gebruik te maken van je hersenen, moet je variëren in je oefeningen. Train niet alleen je kennis en aandacht zoals bij kruiswoordraadsels, maar ook andere functies zoals de verwerkingssnelheid. Bijvoorbeeld door iets om ter snelst in te vullen. Maar wees ook mild voor je brein en voor jezelf. Want ons brein doet meer dan wat we denken.

Boekentip
‘Geheugensteuntjes, tips en technieken tegen het alledaags vergeten’ door Prof. Dr. Christel Geerts is een boek dat inzicht geeft in hoe ons geheugen werkt en hoe ons gedrag onze geheugenprestaties beïnvloedt. Je krijgt praktische tips en technieken om je geheugen te verbeteren.

Schrijf je in voor één van onze workshops geheugentraining!
- 20.02 om 13.30 u.: Solidaris, Désiré Boucherystraat 17, 2800 Mechelen, inschrijven via
03 285 43 36 of antwerpen@s-plusvzw.be
- 15.03 om 10 u.: WZC De Molenstee, Dorpsstraat 1, 1910 Kampenhout, inschrijven via
02 546 15 92 of brabant@s-plusvzw.be
- 19.03 om 14 u.: Vergaderzaal Sint Jorisheem, Hendriksveldstraat, 3570 Alken, inschrijven
via 011 24 73 60 of limburg@s-plusvzw.be 
- 19.03 om 14 u.: Solidaris, Zilverstraat 43, 8000 Brugge, inschrijven via 050 44 79 51
- 16.04 om 13.30 u.: Solidaris, Zaal Sana, Buke 21, 9620 Zottegem, inschrijven via
09 333 57 76 of o-vl@s-plusvzw.be 
- 12.11 om 14 u.: Solidaris, Pres. Kennedypark 2, 8500 Kortrijk, inschrijven via 056 52 77 47

Dit is een artikel uit S-Plus Mag januari - februari - maart 2024. Lees hier nog meer artikels.

DIY: ‘100 redenen waarom ik van je hou’-boekje

06-02-2024

Wil je een speciaal iemand laten zien hoeveel hij of zij voor je betekent? Dit DIY '100 redenen waarom Ik van je hou'-boekje is een hartverwarmend en persoonlijk cadeau dat zeker gewaardeerd zal worden. Het idee is simpel, maar het resultaat is onbetaalbaar.

Wat heb je nodig? 

  • Een mooi notitieboekje of een blanco boekje. Je kan deze vinden in winkels zoals Action, Hema, Flying Tiger of Kruidvat. 
  • Een pen of stift om je redenen waarom je iemand graag ziet mooi op te schrijven. Kies iets waarmee je comfortabel en netjes kan schrijven.
  • Eventueel wat decoratieve elementen zoals stickers, washi tape of kleurrijke pennen voor extra versiering.
  • Persoonlijke foto's of kleine herinneringen om tussen de redenen te plakken, wat het boekje nog specialer maakt.

Hoe maak je het? 

  1. Begin bij het kiezen van je aanpak: schrijf je alle redenen in één keer op of voeg je dagelijks een nieuwe reden toe? Het kan een leuk dagelijks ritueel zijn om elke dag een reden toe te voegen waarom je iemand graag ziet.
  2. Begin met het schrijven van de redenen. Dit kunnen kleine dagelijkse dingen zijn, zoals "Je lach maakt mijn dag beter", tot grotere uitspraken zoals "Je bent er altijd voor mij".
  3. Voeg hier en daar een foto of een kleine herinnering toe. Dit kan een foto zijn van een bijzonder moment samen, of iets kleins zoals een bioscoopkaartje van een film die jullie samen hebben gezien.
  4. Versier het boekje naar wens. Dit project is niet alleen een geschenk voor de ontvanger, maar ook een kans voor jou om creatief te zijn.
  5. Geef het boekje op een speciaal moment, of gewoon omdat je je waardering wilt tonen.

Dit zelfgemaakte '100 redenen waarom ik van je hou'-boekje is een prachtige manier om je liefde te tonen en waardevolle herinneringen te bewaren. Het is een persoonlijk en hartverwarmend cadeau dat meer zegt dan woorden kunnen uitdrukken.

Geheugentraining met oefeningen

24-01-2024

Het trainen van ons geheugen is een activiteit die op alle leeftijden mogelijk is. Het is niet alleen gunstig voor het verbeteren van ons geheugen, maar het is ook nog eens een vermakelijke bezigheid gedurende de dag. Maar met welke oefeningen kan je jouw geheugen nu trainen? We geven je een voorbeelden die je eenvoudig thuis kan uitproberen!

Kruiswoordraadsels of woordzoekers 

Los een kruiswoordraadsel op of ga op zoek naar woorden in woordzoekers. Deze kan je terugvinden in een krant of tijdschrift naar keuze. 

Woordassociatie 

Kies een willekeurig woord en probeer zoveel mogelijk woorden te bedenken die ermee geassocieerd kunnen worden.

Stel dat het willekeurig woord 'boek' is. Je doel is nu om zoveel mogelijk woorden te bedenken die met boek geassocieerd zijn, hoe gek ze ook zijn. Wij denken bijvoorbeeld aan: lezen, bibliotheken, pagina's, verhalen, schrijver, boekenkast, genre ...

Woorden met dezelfde letter 

Kies een bepaalde letter en geef jezelf een beperkte tijd (bijvoorbeeld 2 minuten) om zoveel mogelijk woorden te bedenken die beginnen met die letter. Probeer zo snel mogelijk woorden te bedenken en noteer ze op een vel papier. 

Voorbeeld: 

  • Ik kies de letter B.
  • Ik geef mezelf 2 minuten om zoveel mogelijk woorden op te noemen die met de letter B beginnen.
  • De woorden waar ik aan denk: boek, bal, boom, bord, bank, enz.

Het boodschappenlijstje 

Bij deze oefening organiseer je je boodschappenlijstje op basis van de indeling van de supermarkt waar je naartoe gaat. Dit bespaart je niet alleen tijd, maar zorgt er ook voor dat je niets vergeet. Denk eerst na over de indeling van jouw winkel en organiseer dan je boodschappenlijstje op basis van waar de producten zich bevinden. Bijvoorbeeld, als je de winkel binnenkomt en meteen in de groenten- en fruit afdeling belandt, zet je alle groenten en fruit bovenaan je lijstje. Daarna denk je na over welk gangpad of afdeling het dichtst bij de groenten- en fruitafdeling ligt, en je voegt de items van die afdeling toe aan je lijstje. Dit doe je tot je volledige boodschappenlijstje is georganiseerd volgens de winkelindeling.

Terugspoelen van gebeurtenissen

Neem een paar minuten de tijd om terug te denken aan wat je vandaag hebt gedaan, in omgekeerde volgorde. Begin met wat je het meest recent hebt gedaan en werk terug naar het moment wanneer je bent opgestaan. Probeer zo gedetailleerd mogelijk te zijn en noteer wat je je herinnert. 

Net zoals bij het trainen van spieren, vereist geheugentraining toewijding en herhaling. Blijf deze oefeningen in je dagelijkse routine opnemen om echt resultaten te zien. Zorg ervoor dat je in een rustige omgeving bent waar je niet snel wordt afgeleid terwijl je de oefeningen probeert. We wensen je veel succes en plezier bij het ontdekken van deze oefeningen!

Workshops: geheugentraining
Ontdek samen met Charlotte Brys of Christel Geerts verschillende tips en tricks om het geheugen te trainen tijdens haar workshop. Klik hier om de verschillende data en locaties te ontdekken.

Gezond eten na de feestdagen

17-01-2024

De feestdagen zijn een tijd van gezelligheid, familie en natuurlijk heerlijk eten. Maar na al die feestelijke maaltijden is het belangrijk om weer terug te keren naar een gezondere routine. In dit blogbericht geven we je een aantal tips om je op weg te helpen.

Kies voor evenwichtige maaltijden en tussendoortjes 

Na de feestdagen is het goed om terug te keren naar een voedingspatroon met evenwichtige maaltijden en tussendoortjes. Dit betekent voldoende groenten, fruit en volkoren producten zoals bruin brood en volkoren pasta. Deze voedingsmiddelen zijn niet alleen voedzaam, maar helpen je ook om je langer verzadigd te voelen. Daarnaast is het belangrijk om ook eiwitrijke voedingsmiddelen in je dieet op te nemen. Eiwitten zijn essentieel voor de opbouw en het herstel van de spieren. Goede bronnen van eiwitten zijn bijvoorbeeld kip, vis, eieren, en zuivelproducten zoals yoghurt. Voor vegetariërs en veganisten zijn er plantaardige eiwitbronnen zoals bonen en linzen. 

Wil je graag deze tip zelf uitproberen? We geven je inspiratie voor 3 heerlijke pastagerechten: één met vlees, één met vis en een vegetarische optie. Zo kan je een maaltijd kiezen die past bij jouw voorkeur. En als je op zoek bent naar een nieuwe snack, hebben we ook twee smakelijke tussendoortjes geselecteerd. 

Pastagerechten:

  • Fusili met kip 

Een gezonde en smakelijke maaltijd kan een pasta met kip en groenten zijn. Probeer bijvoorbeeld dit recept met volkoren pasta, kerstomaatjes, prei en kip. Dit gerecht is niet alleen voedzaam maar ook heerlijk en eenvoudig te bereiden. Klik hier voor het recept.

  • Volkorenpasta met zalm en tomaat uit de oven 

Ben je meer een visliefhebber? Probeer dan de volkorenpasta met zalm en tomaten uit de oven. Dit gerecht combineert de smakelijke rijkdom van verse zalm met de zoetheid van tomaten en de voedingsvoordelen van volkorenpasta. Perfect voor een voedzame lunch of avondmaaltijd. Het is eenvoudig te bereiden en zit vol met smaken. Bovendien biedt de zalm waardevolle omega-3 vetzuren, terwijl de volkorenpasta zorgt voor een goede dosis vezels. Klik hier voor het recept.

  • Volkorenpasta met groene groenten en cottage cheese 

Graag een voedzame vegetarische maaltijd proberen? Dan is dit recept ideaal. Dit gerecht combineert gezonde volkoren pasta met een mix van groene groenten en eiwitrijke cottage cheese, waardoor het een evenwichtige en vullende maaltijd wordt. Het is eenvoudig te bereiden, waardoor het perfect is voor een gezonde lunch of diner. Klik hier voor het recept.

Tussendoortjes:

  • Skyr yoghurt 

Skyr yoghurt is een uitstekende keuze voor diegenen die op zoek zijn naar een eiwitrijke en voedzame snack. Skyr is een IJslandse yoghurt die bekend staat om zijn dikke, romige textuur en hoog eiwitgehalte. Wil je zelf graag skyr yoghurt proberen? Een uitstekende keuze is het Vitalinea skyr assortiment. Deze lijn biedt een scala aan smaken, zoals natuur, framboos, aardbei en tropische vruchten. Bovendien zijn ze handig verpakt in individuele porties, perfect voor een snelle en gezonde snack onderweg of als onderdeel van je dagelijkse routine. Voor meer informatie over vitalinea skyr natuur, klik hier. 

  • Yoghurtcake met appel 

Wil je toch liever zelf een tussendoortje bereiden? Dan is deze yoghurtcake met appel ideaal. Dit recept combineert het eiwitrijke component van yoghurt met de natuurlijke zoetigheid van appels, wat resulteert in een heerlijk gebak dat zowel voedzaam als smakelijk is. Klik hier voor het recept.

Eet regelmatig 

Na de gezelligheid en soms onregelmatige eetmomenten tijdens de feestdagen, kan het helpen om terug te keren naar een regelmatiger eetpatroon. Probeer drie evenwichtige maaltijden per dag te eten, eventueel aangevuld met een paar gezonde snacks. Dit helpt om je energieniveau gedurende de dag stabiel te houden en ondersteunt een gebalanceerd voedingspatroon.

Luister naar je lichaam 

De feestdagen zijn een tijd waarin we vaak genieten van lekker en uitgebreid eten. Dat is volkomen normaal en het is belangrijk om daarna niet het gevoel te hebben dat we onszelf moeten straffen. Na de feestdagen is het nuttig om aandacht te schenken aan de natuurlijke honger- en verzadigingssignalen van ons lichaam. Eet wanneer je honger hebt en stop wanneer je je voldaan voelt. Het is belangrijk om te onthouden dat we voeding nodig hebben en dat het cruciaal is om ons lichaam de voeding te geven die het nodig heeft.

Drink voldoende water 

Tijdens de feestdagen genieten we vaak van feestelijke drankjes, waardoor je soms minder water drinkt. Het is daarom belangrijk om je lichaam terug voldoende te hydrateren. Een goede richtlijn is om te streven naar ongeveer 1,5 tot 2 liter per dag.

Zoveel water drinken is niet altijd eenvoudig. We geven je enkele tips om je op weg te helpen:

  1. Begin je dag met een glas water: maak er een gewoonte van om direct na het opstaan een glas water te drinken. Dit helpt om je lichaam te hydrateren na een nacht slapen.
  2. Gebruik een herbruikbare waterfles: draag altijd een waterfles bij je. Als je een fles binnen handbereik hebt, is de kans groter dat je regelmatig water drinkt. 
  3. Voeg smaak toe aan je water: als je moeite hebt met water drinken, probeer dan natuurlijke smaakmakers toe te voegen zoals citroen, komkommer, munt of besjes. 
  4. Houd je waterinname bij: het bijhouden van je dagelijkse waterinname kan een grote motivatie zijn. Dit helpt niet alleen als herinnering om regelmatig water te drinken, maar ook om te streven naar een grotere waterinname als je merkt dat je achterloopt op je dagelijks doel. 
  5. Probeer andere dranken te vervangen door water: overweeg om frisdrank, alcoholische dranken of dranken met veel suiker te vervangen door water. 

Gezond eten na de feestdagen is een kwestie van balans en bewustwording van wat je lichaam nodig heeft. Door deze tips te volgen, kan je op een gezonde en genietende manier de overstap maken naar je dagelijkse routine. Onthoud dat goede voeding gaat over voeden, niet over beperken. Geniet van het nieuwe jaar met een frisse start en een gezonde kijk op eten!

Abonneer op Hannah Pollet